Artikel Noorden van Portugal

Rechtstreekse vluchten naar Porto zijn beschikbaar tegen redelijke prijzen, dus aanbiedingen om daarheen te reizen. Porto is de op één na grootste stad van Portugal en staat terecht op de UNESCO-lijst. Een wandeling door het oude centrum van deze geweldige stad met zijn kronkelende straatjes is zeker de moeite waard, evenals het uitzicht over de stad vanaf de kathedraal en de beroemde stalen brug. Maar vooral dwaalden we graag langs de waterkant, die een heel aparte uitstraling en sfeer heeft. We woonden aan de rand van de stad, dus moesten we veel met de metro, maar liever een zwaardere tram. Het is echter niet ingewikkeld of duur, hoewel het door de relatief lange tussenpozen behoorlijk druk is. De ervaring is echter een ritje over de indrukwekkende hoge stalen brug Ponte Dom Luis, die de vallei domineert. De brug heeft twee verdiepingen, bovenaan passeert de metro langzaam massa's toeristen, onderaan rijden auto's en bussen weer rond de trottoirs vol mensen. De prijzen aan de waterkant zijn behoorlijk toeristisch, maar de sfeer is het waard – een verscheidenheid aan kleurrijke huizen rond de waterkant van de brede rivier de Douro en daarboven een enorme oude stalen brug. Je hoeft immers niet in een restaurant te zitten, de sfeer en optredens van straatartiesten kan lopend of zittend op een bankje worden genoten. Een boottocht, die ons 16 euro per persoon kostte, konden we niet missen, inclusief een rondleiding door de lokale Port-wijnfabriek en een proeverij van de twee producten. De rit was aangenaam, vanaf de boot naar de huizen aan het water kijken en in totaal zes hoge bruggen oversteken was zeker de moeite waard. De rondleiding door het productiemuseum was te lang, maar de vermoeidheid van de gedetailleerde uitleg werd op betrouwbare wijze weggenomen door uitstekende producten te proeven. ‚s Avonds liepen we door de straten van de stad met huizen bekleed met „azulejos“ tegels en zaten in een lokaal restaurant, waar we naast wijn en traditionele „Tapas“ ook de lokale groentesoep „Caldo verde“ proefden. Vegetariërs opgelet, er zit worst in Portugese groentesoep. De Portugezen sparen eigenlijk helemaal geen vlees op het menu, vooral niet gefrituurd. De volgende ochtend pakten we ons in de metro en voor 2 EUR kwamen we aan op het vliegveld, waar we een huurauto hadden besteld. We boekten de auto vooraf op internet en kwamen zo uit voor het huren van een vierdeurs auto met airconditioning voor zes dagen met volledige verzekering van alle risico's voor een zeer mooie prijs van 86 EUR (de helft van de prijs is verzekering, als iemand het risico loopt , dan zou het met de basisverzekering maar een ongelooflijke 43 EUR zijn). Voor deze prijs hebben ze ons een bijna nieuwe Nissan Micra gehuurd. De auto is handzaam, lekker ruim en toch licht. Hij is uitgerust met een 0,9 turbomotor, dus rijdt hij aangenaam en stil, maar soms heeft de bestuurder de indruk dat hij een grotere auto bestuurt op de Matějská pouti. Een prettige beloning is echter ons lage verbruik, wat prettig is gezien onze hogere benzineprijs dan de onze. We waren een beetje bezorgd over het rijden in het „wilde zuiden“, maar dat bleek niet nodig. Alleen rotondes met twee rijstroken vereisten meer aandacht vanwege de roofzuchtige aanpak van sommige lokale chauffeurs. Wegen en snelwegen zijn over het algemeen in een veel betere staat dan in ons land, wat waarschijnlijk te wijten is aan de zachte winter. Op snelwegen wordt tol betaald op basis van de afgelegde kilometers (ergens elektronisch ergens kaartjes), wat we in overleg met het autoverhuurbedrijf hebben opgelost door een elektronische box te huren, die zorgde voor een comfortabele doorgang door de poorten zonder te stoppen. We gaan dus naar het noorden, net boven het stadje Viana do Castelo, waar we een kleine bungalow huurden niet ver van de zee. Onderweg zien we de stadshaven, de basiliek van St. Lucie en wij gaan genieten van de straten, huizen en pleinen van deze gezellige stad. Het Praca da República-plein met zijn fascinerende 16e-eeuwse fontein en het prachtige renaissancepaleis verdiende de meeste aandacht. Een 562 meter lange stalen brug gebouwd door de Eiffel leidt over de rivier de Lima. Terwijl we langs de zee wandelen, bewonderen we de taaiheid van surfers, die in neopreen urenlang in zeer koud water kunnen staan. Bij het uitrijden van de stad bekijken we de supermarkt Intermarché, waar we speciale aandacht besteden aan de visafdeling en de uitgebreide selectie goede wijnen, al vanaf 2 EUR. De typische gedroogde kabeljauw „Bacalhau“ laat zich overal in de winkel voelen, maar het feit dat hij daar stapels aanbiedt, bewijst zijn populariteit. De Portugezen zouden 365 recepten kennen voor de bereiding ervan. We genieten van wandelingen rond de zee met uitzicht op de rotsen die in de zee reiken en we zagen zelfs een functionele windmolen. Op veel plaatsen voor het seizoen breiden ze het netwerk van comfortabele paden voor voetgangers en fietsers uit, maar we geven de voorkeur aan gebieden met meer romantische stenige paden in het midden van rotsen met uitgebreide stands van allerlei „rots“ kussenstands – heide, knaagdieren, anjers en alomtegenwoordige cilimniks. Het is mogelijk om tussen de rotsen mooie stranden te vinden om te zwemmen, maar heel weinig mensen besluiten het water in te gaan, zelfs in de zomer kan het water oplopen tot 18 graden. De volgende dag hadden we vanwege het regenachtige weer een autorit langs de kust gepland om te genieten van het platteland en de lokale dorpjes met kerken en zeer mooi aangelegde begraafplaatsen, vaak met weelderige graven. Onderweg stoppen we bij Vila Praia de Ancora, een typisch gemoderniseerd vakantiestadje, met een strand, een haven en het gebruikelijke kustfort, dat doet denken aan de moeilijke tijden van de strijd voor de onafhankelijkheid van Portugal. In dit voorseizoen is het echter slechts een slaperige residentie, die voornamelijk door surfers wordt gebruikt. De volgende op de route is Caminha, een gezellig stadje op de grens met Spanje aan de samenvloeiing van de rivieren Rio Couro en Rio MInho, die een wandeling biedt door de middeleeuwse straatjes met „betegelde“ huizen en zittend op het oude plein met een fontein. Terwijl we in een café zaten met een traditioneel uitstekende koffie, genoten we van de rust die alleen werd verstoord door occasionele fietsgroepen en passerende pelgrims op weg naar Santiago de Compostela. Op het meest noordelijke punt van onze reis ligt de tienduizenden zeer goed onderhouden stad Vila Nova de Cerveiro, gesticht in de 14e eeuw, gedomineerd door een groot goed bewaard gebleven kasteel boven de rivier de Minho. Naast de kerk waren we ook geïnteresseerd in het huis „Casa Verde“ op het plein, waar groen wordt gebruikt voor tegels op het huis in plaats van het gebruikelijke blauw. We gaan naar het zuiden en stoppen onderweg in een van de oudste Portugese steden – Ponte de Lima. We zijn gefascineerd door charmante oude huizen, kerken, steegjes en pleinen, samen met de overblijfselen van de stadsversterkingen. De belangrijkste verdient echter de oude brug over de rivier de Lima, waarvan de geschiedenis teruggaat tot het Romeinse Rijk. We eindigen de wandeling door de stad en de boulevard door in een café bij de brug te zitten, waar we van de sfeer genieten door naar pelgrims te kijken die, nadat ze de brug zijn overgestoken, in de rij gaan staan voor het hostel „Albergue dos Peregrinos“. Kusten en stadjes hebben we al genoeg, dus de volgende dag gaan we het binnenland in. Kijk naar de lokale heuvels naar het Serra de Arga-gebied. De bestemming is het dorp Montaria, waar we eerst zoals altijd niet vergeten om heerlijke koffie te proeven in de bistro. Het dorp is mooi aangelegd en heeft naast de kerk en Golgotha een duidelijke kaart met routes in de omgeving. Ten slotte, vanwege het feit dat het mistig en bewolkt is, kiezen we een korter dalpad gemarkeerd met PR 5 – „Trilho do Pincho“ in plaats van schilderachtige routes in de heuvels. Alle wegen zijn goed gemarkeerd met toeristenborden, maar het markeringssysteem is iets anders dan in ons land, de routes zijn genummerd, niet te onderscheiden door kleuren. Naast de gebruikelijke routemarkeringen plaatsen ze ook een kruismarkering op de takken om wegen te markeren die buiten de route leiden, wat in onze ervaring best een handig gemak is. De kaart en GPS zijn echter nog steeds zeker nuttig. We beginnen onze reis op het plein, waar we niet zullen vergeten de gereconstrueerde kerk van St. Lorence, dan passeren we aan de rand van het dorp, zoals altijd, een prachtig aangelegde begraafplaats en komen in het gebied van wijngaarden. We waren geïnteresseerd in het feit dat er naast het klassieke beheer een zeer populair beheer van de wijnstok is. De weg gaat verder tussen de velden en is omzoomd met waterkanalen, wat doet denken aan het feit dat de nabijgelegen bergen erg waterig zijn. Door de bergachtige omgeving en de recente regenval, staan de veelal rotsachtige onderhouden wegen op sommige plaatsen onder water, waardoor we soms zandpaden moeten kiezen die leiden naar ongebruikte weilanden die begroeid zijn met varens. De temperatuur loopt geleidelijk op, waardoor de omringende bossen naar pijnbomen en vooral kenmerkende eucalyptusbomen ruiken. Op weg door het bos komen we bij een lokale attractie – de watervallen „Cascata do Pincho“, die met een beetje overdrijving kan worden omschreven als de lokale kleine Plitvice. Nadat we de weg zijn overgestoken, bevinden we ons op een pad dat rond de rotsen loopt langs een lang klein waterkanaal, dat aftakt van de rivier Rio Anchora, dus de verbeelding geeft ons de indruk dat we van Kroatië naar de levada van Madeira zijn verhuisd. We worden 's ochtends wakker en het regent, de lucht is volledig bewolkt, de temperatuur is 16 graden, dus we zijn jaloers op degenen die thuis zijn gebleven in Tsjechië, waar het een goede 10 graden warmer en helderder is. Wat het weer betreft, kiezen we opnieuw voor het stadsprogramma. We gaan naar het oosten naar de historische stad Braga. Op de „Praca de República“ in de regen waarderen we de arcades en bewonderen we de lokale betegelde huizen, en we zullen niet vergeten een van de lokale ouderwetse cafés te bezoeken. Op weg door het voetgangersgebied komen we bij de oudste kathedraal van Portugal, omdat deze in 1070 werd gebouwd. Het grote belang van deze stad voor het christendom komt ook tot uiting in het feit dat de plaatselijke aartsbisschop de primaat van Portugal is. Een paar kilometer buiten de stad is vandaag de belangrijkste bestemming – het bedevaartsoord Bom Jesus do Monte. De enorme parkeerplaats doet vermoeden dat het op grote feestdagen erg druk is. Gelukkig zijn er nu nog maar een paar toeristen en waarschijnlijk maar twee toeristenbussen. We beginnen de weg omhoog met de kronkelende Kruisweg „Via Sacra“, maar de kapellen die er omheen staan zijn helaas behoorlijk vervallen. Eindelijk verscheen de beroemde monumentale barokke trap. Meer dan duizend treden beklimmen is niet zo inspannend. We diversifiëren het door de beelden te bewonderen die de vier menselijke zintuigen uitbeelden, gevolgd door drie deugden, waar geloof, hoop en naastenliefde allegorisch worden afgebeeld. Een rondleiding door de basiliek, het op één na belangrijkste heiligdom in Portugal na Fatima, zal onze mini-bedevaart vandaag voltooien. Wat de regen betreft, een wandeling door het aangrenzende grote park met vijver trekt ons niet zo aan en we zullen de aangeboden boottocht verachten. Aan de andere kant is het technische deel van onze expeditie gefascineerd door het kijken naar en het verkennen van de lokale technische zeldzaamheid – de „Elevador do Bom Jesus do Monte“ wateraangedreven kabelbaan. Het principe is simpel, het is tenslotte al beschreven door Jára Cimrman, hier wordt alleen water gebruikt in plaats van mijnwerkers, wat meer dan genoeg is in het voorjaar op de heuvel. De kabelbaan gaat omhoog, laadt de passagiers uit, de operator sluit de leidingen aan en het water begint in enorme tanks onder de vloer van de kabelbaan te stromen. Bovendien vult een nog kleinere watertoevoer de remkoeltanks. En dan naar beneden wordt het water terug afgevoerd naar het kanaal. Nadat de operators van beide hutten hebben ingestemd met gereedheid met behulp van een gewone elektrische bel, worden alleen de remmen losgelaten en wordt de bovenste kabelbaan omhoog getrokken door het gewicht van het gevulde water. De kabelbaan biedt plaats aan 30 zittende passagiers en nog eens 8 kunnen in een open platform aan het einde van de auto worden gepropt. Het geheel wordt bestuurd door de chauffeur die op een open platform zit met twee waterkranen en een remhendel. De communicatie tussen de twee auto's gebeurt door middel van een gewone elektrische bel op de stationspaal. Gewoon een technische ervaring! Het is ongelooflijk dat zoiets nog steeds aan de aandacht van waakzame EU-inspecteurs ontsnapt. Een soortgelijke kabelbaan liep ook naar Petřín in Praag, maar slechts tot ongeveer 1920. Op de laatste dag van ons verblijf in het noorden begonnen we aan een langere reis, naar het oosten naar de Spaanse grens. We willen het Peneda – Gerés National Park bezoeken. Er zijn een groot aantal diverse wandelroutes van verschillende moeilijkheidsgraad. Alles is zeer goed georganiseerd en gemarkeerd. Bij de hoofdingangen van het park, in de dorpen Lamas de Mouro, Mazio, Lindoso, Campo do Gerés en Montalegre, zijn nieuwe informatiecentra 'Celeiro de grãos‘. Ze werden ergens in de 19e eeuw gebouwd op poten van ongeveer een meter hoog om de voorraden te beschermen tegen ratten en ander hongerig ongedierte. Bovendien hielden de granieten platen het graan koel en droog. Dankzij de kruisen op de daken lijken deze huizen op het eerste gezicht meer op een begraafplaats. Deze graanschuren zijn afzonderlijk te zien in de tuinen van sommige huizen en elders in het gebied en zijn zeer overvloedig in Galicië, maar alleen hier hebben we ze samen gezien. Tegenover de kerk is een goed uitgerust nieuw informatiecentrum, waar ze ons goed en gewillig advies hebben gegeven en ons hebben uitgerust met een kaart. Lokale trektochten worden hier „trilho“ genoemd en zijn benoemd en goed aangegeven. Uiteindelijk, na overleg met een zeer behulpzame medewerker van het informatiecentrum, besluiten we vanwege de vergevorderde tijd en het onzekere weer de route van het dorp Lourida naar het dorp Ermida en aan de andere kant van de helling terug. Het verzonken dorp Lourida maakt geen verwaarloosde indruk, al ontbreekt het natuurlijk aan de grootsheid en ordelijkheid van de dorpen aan de hoofdroutes. Maar in de plaatselijke bistro boden ze ons weer een hele goede koffie aan voor slechts 0,50 EUR. We vonden de geselecteerde route leuk. Het pad voert langs de hellingen van de vallei van de bergrivier Rio Froufe met kleine watervallen, waar we een groep liefhebbers ontmoeten die van canyoning houden. Indien nodig kan het pad worden ingekort door over een verharde autoluwe weg te lopen. Overal zijn er mooie uitzichten op de omliggende rotsachtige heuvels en de rivier. We waren verrast dat er, ondanks de lage ligging, overal nogal wat bomen staan, die gedeeltelijk werden vervangen door bosjes hoge gele cilimniks. Op veel plaatsen zijn in bomen en struiken sporen van branden zichtbaar. We realiseren ons dat de Portugezen vooral dol zijn op de overvloedige verbranding van takken en houtresten tijdens het kappen in het bos en hun hoofd niet breken met een speciale beveiliging. Het is dan ook geen grote verrassing dat Portugal een jaar geleden getuige was van grote branden waarbij meer dan 60 mensen omkwamen. Onderweg passeren we volledig vrij grazende koeien en bereiken we de vallei boven het dorp Ermida, waar banken staan en een beeld van de Maagd Maria die uitkijkt over de vallei. We dalen af naar het dorp en vinden een goed gemarkeerd pad terug naar de vallei. Nogmaals, we zien overal een lokale specialiteit – een wijngaard hoog boven ons hoofd runnen. Het comfortabele pad is in eerste instantie weer omzoomd met waterkanalen. Aan water is echt geen gebrek, wat al snel wordt bevestigd door het feit dat de weg onder water staat. Uiteindelijk is er alleen een steile stenige afdaling naar het dorp, en achter de brug worden we begroet door een lokale oude geitenhoeder en in ons versterkt door het aangename gevoel van die rustige verlaten plek. Op de laatste dag, op de terugweg naar Porto, zullen we een paar delen van de kustweg lopen, waar comfortabele paden voor voetgangers en fietsers intensief worden aangelegd, we zullen een paar stranden en uitzicht op zee gaan bekijken en we zullen terugkeren naar de luchthaven met de auto. Onze angst voor een langdurige autoretourprocedure is plotseling verdwenen. De monteur zei net „je hebt de verzekering volledig risico, ik hoef niets over te nemen“. Terwijl we op het vliegtuig wachten, recapituleren we onze ervaringen uit Portugal. Ja, het voldeed aan onze verwachtingen, het is geen exotisch, maar het is een oud, goed, vreedzaam Europa. Daarnaast wordt het noordelijke gebied slechts in geringe mate beïnvloed door het massatoerisme. Maar de verrassing voor ons was dat Portugees echt anders is dan Spaans en dat het weer veel kouder is dan in ons land. Als we in de toekomst naar Portugal gaan, willen we graag nog een paar momenten in Porto genieten en dan stroomopwaarts gaan kijken naar de rivier de Douro in het beroemde wijngebied. En ga dan ergens diep de regio Alentejo in (Tsjechische „regio achter de rivier de Taag“), kijk in armere gebieden die nog weinig worden beïnvloed door toerisme en vol olijfgaarden en kurkeiken.

Het grootste herkenningspunt van de stad is de Ponte Dom Luis-brug

De oevers van de rivier de Douro zijn altijd vol toeristen en boten

Ondanks het uitdagende klimaat, zijn de paden een gevarieerde flora

Veel mogelijkheden voor wandelingen langs de zee

De paden zijn goed gemarkeerd en onderhouden?

Fortificatie van het bewaarde kasteel

Een oude brug over de rivier de Lima, waarvan de geschiedenis teruggaat tot het Romeinse rijk

Typische lokale graanschuren, die we aanvankelijk als een begraafplaats beschouwden. Als de belangrijkste gebouwen bevonden ze zich net onder het kasteel

Weg van het dorp Ermida terug naar de vallei. De wijngaarden lopen hoog boven hun hoofden en het pad is omzoomd met waterkanalen.